Twoje dziecko i kontakty z nieznajomymi
Rodzice obawiają się o nowe znajomości swoich dzieci z jednego powodu: boją się, że ich dziecku stanie się krzywda. W przypadku najmłodszych chodzi głównie o krzywdę fizyczną, a w przypadku starszych dołącza się do tego lęk przed niewłaściwym wpływem innych.
Historie, które docierają do nas z różnych źródeł, często tragiczne, wpływają na wyobraźnię i dodatkowo stresują troskliwych rodziców.
Jak w każdej sytuacji przesada nie jest wskazana, jednak ustalenie jasnych zasad, a nawet wprowadzenie zakazów, to część nauki bezpiecznego funkcjonowania w społeczeństwie.
Dzieci uczą się rozpoznawania zagrożeń i ostrożności w kontaktach z otoczeniem, a rodzice są odpowiedzialni za ich ochronę w tym procesie.
Rodzicu, co możesz zrobić, aby uchronić swoje dziecko?
PRZEPROWADŹ„DOMOWY KURS BEZPIECZEŃSTWA DLA DZIECI“
OD CZEGO ZACZĄĆ…
(na podstawie :„Jak dbać o bezpieczeństwo dziecka. Praktyczne rady dla rodziców” Michele Elliott)
Rozmowa z dzieckiem o prawie do bezpieczeństwa
Wytłumacz dziecku, że każdy człowiek ma prawa, których nikt nie może go pozbawić (sen, jedzenie, korzystanie z ubikacji). Czasami ludzie usiłują innym zabrać ich prawa. W takich przypadkach dziecko ma prawo protestować i szukać pomocy u innych.
Naucz dziecko, jak może mówić „NIE”
Powiedz dziecku, że kiedy czuje się zagrożone ma prawo powiedzieć „NIE” każdemu dorosłemu. Należy przećwiczyć z nim stanowczą odmowę. Nie ucz dziecka bezwzględnego posłuszeństwa wobec wszystkich dorosłych.
Naukę można zacząć od pytań prostych, na które dziecku łatwo powiedzieć „nie” np.
Dorosły: Czy lubisz ser?
Dziecko : Nie.
A potem przejść do pytań, które wymagają od dziecka większej uwagi:
Dorosły: Czy możesz mi pokazać jak dojść do kina?
Dziecko : Nie.
Kolejne pytania mogą być już bardziej związane z zagrożeniami ze strony obcych osób. Powiedz dziecku, że nie musi się wdawać z obcym dorosłym w dyskusję, nie musi się tłumaczyć, dlaczego nie chce z kimś rozmawiać. A jeśli dorosły będzie chciał podejść do dziecka, powinno ono jak najszybciej odejść. Bez słowa.
Ważne, aby nauka stanowczego odmawiania odbywała się w miejscu, w którym dziecko czuje się bezpiecznie.
Dzieci mogą wymyślać różne przykłady sytuacji, których powinno się mówić „nie”. Ćwiczenia sprawią, że gdy dziecko znajdzie się w niebezpieczeństwie, bez zastanowienia, niejako automatycznie powie „nie”.
Rozmawiaj z dzieckiem o groźnych i niegroźnych tajemnicach
Powiedz dziecku, że są niegroźne sekrety (np. przygotowanie komuś niespodzianki na urodziny) i groźne tajemnice (kiedy na przykład starszy kolega zabierze mu pieniądze). Jeżeli ktoś będzie go namawiał do pójścia gdzieś, a potem żądał dochowania tajemnicy, to jest to właśnie taka groźna tajemnica. Dziecko koniecznie powinno, jak najprędzej powiedzieć o tym dorosłemu, do którego ma zaufanie. Nie zachęcaj jednak, by straszyło napastnika tym, że powie o wszystkim rodzicom. Wręcz przeciwnie – niech obieca, że zachowa tajemnicę.
Naucz dziecko jak odróżnić prezent od przekupstwa
osoby napastujące dzieci (i te obce i te znane dziecku) często przekupują je w zamian za świadczone usługi seksualne. Dziecko musi wiedzieć, że prezenty dajemy, gdy kogoś lubimy (np. na urodziny), a nie żeby coś dostać w zamian. Prezenty, za które ktoś chce coś od dziecka uzyskać są groźne.
Uwaga na podstępy
wytłumacz dziecku, że dorośli (obcy i znajomi), mogą chcieć czegoś od dziecka obiecując mu w zamian nie prezent, a pieniądze. Objaśnij dziecku, że wtedy powinno powiedzieć „najpierw muszę zapytać o pozwolenie rodziców” i jak najszybciej odejść od tej osoby i powiedzieć o wszystkim dorosłemu. Aby skłonić dziecko do pójścia z nimi przestępcy manipulują dzieckiem, mówią mu, że ktoś z rodziny zachorował, albo coś się stało i chcą je do niego zaprowadzić. Aby zabezpieczyć się przed takimi zachowaniami Michele Elliott proponuje rodzicom rozwiązanie polegające na ustaleniu w rodzinie hasła na wypadek, gdyby rodzice faktycznie musieli wysłać po dziecko nieznaną mu osobę. Wtedy, gdy ona powie to hasło, dziecko będzie wiedziało, że dorosły nie kłamie.
Nie dziel ludzi na dobrych i złych
Obcy kojarzy się dziecku z kimś brudnym, brzydkim i śmierdzącym. Ludzie krzywdzący dzieci często przeczą temu stereotypowi: są mili, uśmiechnięci, dobrze ubrani i wzbudzają zaufanie. Zamiast mówić dzieciom, żeby uważali na złych ludzi, lepiej powiedzieć, że powinno uciekać, jeśli ktokolwiek próbuje zrobić im coś złego. Powiedz dziecku, że jeśli ktoś podchodzi do niego i chce rozmawiać, kiedy jest samo, powinno udać, że nic nie słyszy i szybko odejść bez słowa.
Ćwiczenie z dzieckiem „co by było gdyby”
Z młodszym dzieckiem zacznij od niewinnych sytuacji
Dorosły: Co by było gdyby…. rozlało się mleko?
Dziecko: poszedłbym po szmatkę i powycierał
————————————–
A gdy zabawa się spodoba, przećwicz z dzieckiem różne sytuacje uczące zasad bezpieczeństwa np. Dorosły: Co byś zrobił… gdyby ktoś zapukał do drzwi, a mnie nie będzie wtedy w domu?
Dziecko: Nie otwierałbym drzwi tylko poszedł do pokoju i usiadł na kanapie, zadzwonił do ciebie telefonem
Dorosły: Pokaż jak byś to zrobił
—————————————
Dorosły: Co byś zrobił gdyby… ktoś obcy powiedział, że jest przyjacielem taty i poprosił byś poszedł z nim do domu?
Dziecko: Nigdzie bym nie poszedł, a gdyby ten ktoś chciał podejść, to bym uciekał. A potem opowiedziałbym wszystko dorosłym o tym, co mi się przytrafiło.
Ważne jest, żebyś wcześniej rozmawiał z dzieckiem o różnych sytuacjach, a dopiero potem ćwiczył żeby wiedziało jak się zachować.
Pozwól dziecku na łamanie zasad
Wychowując dzieci uczymy je, by były miłe i nie sprzeciwiały się dorosłym. Ta reguła ma wyjątki, gdy dziecku grozi niebezpieczeństwo. Powinno wiedzieć, że wolno mu wtedy użyć wszelkich sposobów, nawet tych najsurowiej zabronionych, czyli krzyku, ucieczki, gryzienia, kopania, kłamstwa, byleby tylko nic złego mu się nie stało.
Powiedz dziecku, że w obliczu niebezpieczeństwa pozwalasz mu łamać wszelkie zasady, że zawsze będziesz po jego stronie i że nigdy go za to nie skrzyczysz.
Przećwiczyć krzyk
Krzyczące w codziennych sytuacjach dziecko może w sytuacji zagrożenia sparaliżować strach. Warto więc poćwiczyć krzyk, ponieważ napastnik się go nie spodziewa. Krzyk powinien wydobywać się z brzucha i być głośny jak syrena alarmowa.
Jest to na pewno hałaśliwa zabawa, ale pamiętaj, że krzyk, który zwróci uwagę innych może uratować mu życie.
Przećwicz ucieczkę przed napastnikiem
Wszyscy powtarzają dzieciom, że mają uciekać przed napastnikiem jeśli grozi im niebezpieczeństwo. Problem w tym, że w chwili grozy nogi odmawiają posłuszeństwa. Przećwiczenie z dzieckiem ucieczki pomaga uniknąć takiej sytuacji. Udawaj, że chcesz złapać dziecko i każ mu uciekać tak szybko jak potrafi. Najlepiej ćwiczyć krzyk i ucieczkę jednocześnie.
Przećwicz udawanie, że nie słyszy się zaczepek i zachęt do podejścia
Jeśli obca osoba zagaduje dziecko, gdy jest samo powinno udać, że nie słyszy i iść dalej. Również takie zachowanie możesz zademonstrować dziecku i zachęcić, żeby ono samo pokazałoby ci jak, by to zrobiło. A gdyby obcy mimo to szedł lub jechał dalej za dzieckiem powinno wówczas uciekać.
Przećwicz telefonowanie, wzywanie pomocy przez telefon
Wpisz w telefon komórkowy dziecka numer, pod którym mogłoby uzyskać pomoc. Poćwicz co mówić w takiej sytuacji.
Eksperyment, który warto poznać!
W latach 2018- 2020 ramach kampanii „Naucz mnie, kiedy mówić NIE” powstał film profilaktyczny opatrzony tą samą nazwą, który rejestruje kontrolowany eksperyment policyjny przeprowadzony na katowickich placach zabaw. Eksperyment polegał na sprawdzeniu czy dzieci, pomimo obecności rodziców na placu zabaw, oddalą się z proponującą wspólną zabawę osobą nieznajomą. Działania te miały także na celu uzmysłowienie rodzicom, na jakie niebezpieczeństwa mogą być narażone ich dzieci w takiej sytuacji.
Film ma za zadanie wzbudzić u dorosłych emocje oraz skłonić ich do refleksji zadając sobie następujące pytania:
- Jak moje dziecko zachowałoby się, gdyby nieznany mu dorosły zaproponował zabawę np. dronem?
- Czy dziecko zapytałoby się mnie o zgodę?
- Czy bez mojej zgody oddaliłoby się z nieznajomym?
- Co mam zrobić, gdy zobaczę, że dorosły krzywdzi nie moje dziecko?
GDZIE SZUKAĆ POMOCY?
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę – darmowy telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111)
Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” („Niebieska linia“, poradnia telefoniczna 22 668-70-00)
https://przemoc.gov.pl
http://www.pokrzywdzeni.gov.pl
Materiały zaczerpnięte z
Metis Katowice
Policja
Komenda Miejska Policji w Katowicach
Puchatek
Do pobrania:
Psycholog szkolny
mgr Karolina Umińska
