Królestwo roślin charakteryzuje samożywność. Już w 4 klasie na przyrodzie uczniowie poznają proces fotosyntezy, podczas którego rośliny z wykorzystaniem zielonego barwnika (chlorofilu), światła, dwutlenku węgla, wody i soli mineralnych wytwarzają niezbędne dla siebie składniki pokarmowe. Ta wyjątkowa zdolność powoduję, że podziwiamy rośliny za ich niezależność.
Uwaga! Są jednak wyjątki od tej reguły. Istnieją gatunki roślin, które są cudzożywne. Na podstawie poniższych opisów i/lub zdjęć wskaż nazwę gatunku roślin cudzożywnych występujących na terenie Polski.
- Pasożytuje na krzewach spokrewnionych z winoroślą i jest dumną posiadaczką największego kwiatu w świecie roślin. Ze względu na swój tryb życia nie posiada korzeni, łodygi oraz liści. Żyje w tkankach rośliny żywicielskiej.
- Kwitnie pod ziemią i nie wytwarza pędów nadziemnych. Jest bardzo rzadko spotykanym gatunkiem. W okresie jesiennych deszczy wytwarza kwiat w kształcie tulipana, rosnąc w górę unosi wierzchnią warstewkę gleby, powodując jej pękanie. Wtedy pojawia się na powierzchni i można ją obserwować. Z tego pęknięcia wydobywa się słaby zapach, który przyciąga termity. Jest jedyną znaną roślina zapylaną przez te owady.
- Jest myko-heterotrofem to znaczy, że konieczne do wzrostu i rozwoju substancje czerpie od grzybów, na których pasożytuje. Kwitnie dopiero po 9 latach, a w skrajnych przypadkach może zakwitnąć pod ziemią.
- Żeruje na bluszczu, czerpiąc od niego niezbędne substancje, wtedy na nim pojawiają się ciemne plamy na liściach, które powodują zasychanie i odpadanie całych liści. W Polsce jest gatunkiem obcym, przywleczonym z Afryki. Bardzo gęsto występuje w parkach województwa opolskiego. Kwiaty nie mają zapachu.
- Roślina pnąca, oplata swojego żywiciela i potrafi nawet go w ten sposób zagłuszyć i zniszczyć. To roślina pozbawiona liści i korzeni. Kwiaty są promieniste, białawe. W Polsce występuje około 10 gatunków tego rodzaju, na świecie około 150 gatunków. Wiele z nich uważanych jest za szkodliwe chwasty w uprawach warzyw i zbóż. Co ciekawe może pasożytować na kilku roślinach jednocześnie i przez to może przenosić choroby z jednej rośliny na drugą. W strefie tropikalnej niektóre z nich osiągają niebotyczne rozmiary sięgając czubków drzew na których pasożytują. W naszej strefie klimatycznej są to rośliny jednoroczne, które nie wyrastają ponad inne rośliny na łące.
- Jest jednym z symboli wiosny. Ma grube, różowawe lub krwiste pędy kwiatowe. Swą polską nazwę gatunek ten zawdzięcza liściom –malutkie, białawe przypominające paznokcie. W pustych przestrzeniach pomiędzy podziemnymi liśćmi gromadzą się substancje, z których czerpią inne organizmy jak bakterie, grzyby, ślimaki czy chrząszcze. Do rozsiewania jej nasion przyczyniają się mrówki i ślimaki.
Pytania opracowała: p. Z. Tiffert
https://pixabay.com/photos/drosera-intermedia-x-rotundifolia-190710/
