- Jednym z istotnych zadań oddziaływania dydaktyczno – wychowawczego wobec dzieci
w wieku przedszkolnym jest przygotowanie ich do opanowania umiejętności czytania i pisania. - Istota procesów czytania i pisania wiąże się z przetwarzaniem sekwencyjnym
i symultanicznym informacji tj. z kolejnym kodowaniem następujących po sobie elementów w porządku czasowym (np. głosek w słowie, słów w zdaniu, zdań w dłuższej wypowiedzi),
a następnie z równoczesnym ujmowaniem ich jako całości wyższego rzędu(całego słowa, całego zdania, zestawu zdań, całego tekstu. - Opanowanie umiejętności czytania i pisania stanowi kolejny etap rozwoju języka, oparty na tworzeniu trwałych skojarzeń między głoskami i odpowiadającymi im literami.
- Dzieci przygotowujące się do rozpoczęcia systematycznej nauki czytania i pisania muszą odkryć lub się dowiedzieć, że język mówiony składa się z wielu elementów, jakimi są artykułowane dźwięki, z których składają się sylaby tworzące słowa a także zdania złożone ze swoistych układów słów oraz teksty złożone ze zdań mówionych i pisanych.
- Aby dziecko mogło zrozumieć znaczenie alfabetu, musi złamać jego kod czyli osiągnąć świadomość fonologiczną.
- Słuch fonematyczny czyli zdolność różnicowania fonemów języka polskiego stanowi podstawę opanowania języka mówionego oraz świadomości fonologicznej, która jest uzmysłowieniem sobie fonologicznej struktury słów.
- Kształtowanie słuchu fonematycznego jest warunkiem koniecznym ale niewystarczającym dla opanowania umiejętności dekodowania czyli zamiany liter na głoski , dzięki nabyciu
i utrwaleniu skojarzeń „głoska – litera” odpowiadających alfabetowi danego języka.
Na podstawie:
Pracy zbiorowej pod red. A. Maurer „Dźwięki mowy” – program kształtowania świadomości fonologicznej dla dzieci przedszkolnych i szkolnych”, wyd. Impuls 2002
Tekst Opracowała: p. J. Dąbecka